Zwolnienie z opłacania składek na rzecz ZUS - Ustawa Antykryzysowa

1. Zwolnienie z opłacenia 100% należności za dany miesiąc dotyczy:

• Płatnika składek, który prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą (tzn. „samozatrudniony”) i opłaca składki wyłącznie na własne ubezpieczenie społeczne lub zdrowotne, jeżeli prowadził działalność przed 1 kwietnia 2020 r. i przychód z tej działalności w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych uzyskany w pierwszym miesiącu, za który jest składany wniosek o zwolnienie z opłacania składek (np. wnosząc o zwolnienie ze składki za marzec, kwiecień, maj – pod uwagę bierzemy przychód uzyskany w marcu) nie był wyższy niż 300% prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej w 2020 r. (tj. 15.681,00 złotych).

Stosowanie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przy obliczaniu przychodu oznacza, że niektóre przychody płatnik musi zsumować np. przychód z tytułu prowadzonej działalności oraz przychód z tytułu bycia komandytariuszem w spółce komandytowej.

• Płatnika składek, który prowadził działalność:

- przed dniem 1 lutego 2020 r. i na dzień 29 lutego 2020 r.;

- w okresie od 1 lutego do 29 lutego i na dzień 31 marca 2020 r.;

- w okresie od 1 marca do 31 marca i na dzień 30 kwietnia 2020 r.;

zgłosił do ubezpieczeń społecznych mniej niż 10 ubezpieczonych. Do liczby ubezpieczonych nie wlicza się pracowników młodocianych.

• Spółdzielni socjalnych zgłoszonych przed dniem 1 kwietnia 2020 r.;

• Duchownych.

2. Zwolnienie z opłacenia 50% należności za dany miesiąc dotyczy:

• Płatnika składek, który prowadził działalność:

- przed dniem 1 lutego 2020 r. i na dzień 29 lutego 2020 r.;

- w okresie od 1 lutego do 29 lutego i na dzień 31 marca 2020 r.;

- w okresie od 1 marca do 31 marca i na dzień 30 kwietnia 2020 r.;

zgłosił do ubezpieczeń społecznych od 10 do 49 ubezpieczonych. Do liczby ubezpieczonych nie wlicza się pracowników młodocianych.

Wyłączenie:

Pomimo spełnienia powyższych przesłanek, płatnik, który znajdował się w trudnej sytuacji w grudniu 2019 r. i nie regulował należności (w tym składek pobieranych przez ZUS) - nie jest uprawniony do skorzystania ze zwolnienia. Wyłączenie to nie wynika wprost ze specustawy, a z komunikatu Komisji Europejskiej.

• Zwolnienie ze składek przysługuje na wniosek płatnika, który spełnia przesłanki wymienione w punkcie 1 powyżej.
• Wniosek należy złożyć do dnia 30 czerwca 2020 r.
• Wniosek można złożyć w formie dokumentu papierowego (za pośrednictwem poczty lub wrzucając go do odpowiedniej skrzynki zlokalizowanej w placówce ZUS – bez bezpośredniego kontaktu z pracownikiem) bądź w formie dokumentu elektronicznego opatrzonego kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym, za pomocą profilu informacyjnego w systemie ZUS.

Niezależnie od złożonego wniosku o zwolnienie, płatnik składek zobowiązany jest przesyłać do ZUS deklaracje rozliczeniowe lub imienne raporty miesięczne na zasadach i w terminach określonych w przepisach ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, chyba że płatnik jest zwolniony z obowiązku ich składania.

• ZUS zwalnia z obowiązku opłacania należności z tytułu składek w terminie nie dłuższym niż 30 dni od dnia przesłania deklaracji rozliczeniowej lub imiennych raportów miesięczny należnych za ostatni miesiąc wskazany we wniosku o zwolnienie z opłacania składek lub – w przypadku, gdy płatnik jest zwolniony z obowiązku składania tych dokumentów w terminie nie dłuższym niż 30 dni od terminu, w którym powinna być opłacona składka za ostatni miesiąc wskazany we wniosku o zwolnienie z opłacania składek;
• W przypadku zwolnienia z obowiązku opłacania składek – ZUS zawiadomi o tym płatnika bez wydania decyzji;
• Odmowa zwolnienia z obowiązku opłacania składek wymaga wydania przez organ decyzji;
• Płatnik składek, który utworzył profil informacyjny w systemie teleinformatycznym ZUS, informację o zwolnieniu otrzyma za pośrednictwem profilu.

• Płatnikowi składek przysługuje prawo do wniesienia wniosku do Prezesa ZUS o ponowne rozpatrzenie sprawy, na zasadach dotyczących decyzji wydanej w pierwszej instancji przez ministra.
• Wniosek należy złożyć w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji.

• Osoba prowadząca pozarolniczą działalność i osoba z nią współpracująca oraz duchowny zachowuje prawo do świadczeń z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, jeżeli podlegała ubezpieczeniu chorobowemu w dniu 1 lutego 2020 r.;
• Przychody z tytułu zwolnienia z obowiązku opłacania należności z tytułu składek nie stanowią przychodu w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych;
• Co do zasady przepisy nie przewidują minimalnej i maksymalnej kwoty należności z tytułu składek, którą może objąć zwolnienie, za wyjątkiem osób prowadzących pozarolniczą działalność i osób z nimi współpracujących oraz duchownych, dla których zwolnienie obejmuje wyłącznie składki od najniższej podstawy ich wymiaru

• Zwolnienie ze składek ZUS na podstawie art. 31zo ustawy odnosi się do „nieopłaconych należności z tytułu składek”. W związku z powyższym, w przypadku gdy przedsiębiorca otrzymał już jakąś inną formę pomocy na podstawie „Tarczy Antykryzysowej” w zakresie np. dofinansowania części kosztów wynagrodzeń pracowników oraz należnych od nich składek na ubezpieczenia społeczne udzielanych przez starostów (art. 15zzb ustawy), to nie może następnie wnosić o umorzenie składek na ubezpieczenie społeczne należnych od tych samych wynagrodzeń.

• W przypadku jednak gdy przedsiębiorca najpierw wystąpił o zwolnienie ze składek na ubezpieczenie społeczne na podstawie art. 15zo ustawy, a dopiero następnie występuje o inną formę pomocy w zakresie kosztów wynagrodzeń pracowników na podstawie „Tarczy Antykryzysowej”, to wniosek przedsiębiorcy w zakresie tych innych form pomocy powinien dotyczyć wyłącznie wynagrodzeń pracowników z pominięciem wnioskowania o dofinansowanie należnych od nich składek na ubezpieczenie społeczne.

Przedsiębiorcy, którzy po wejściu w życie Tarczy 2.0. spełniają warunki konieczne do ubiegania się o zwolnienie z obowiązku opłacenia nieopłaconych składek na rzecz ZUS za marzec, kwiecień i maj, a jednocześnie opłacili już składkę za marzec mogą wnioskować do ZUS o wypłatę nadpłaconych środków.

Jeżeli przedsiębiorca nie złoży wniosku o zwrot nadpłaty za marzec, zostanie ona rozliczona na składki za kwiecień.